'130 bestrijdingsmiddelen in Nederland zeer giftig'

De milieuorganisatie heeft CLM, kennis- en adviesbureau voor landbouw en voedsel, gevraagd de risico's te inventariseren van de middelen die in de land- en tuinbouw worden gebruikt om schimmels en insecten te bestrijden.

Uit de lijst blijkt dat 89 veel toegepaste bestrijdingsmiddelen, een zeer verhoogd risico opleveren, 41 middelen hebben een verhoogd risico. CLM heeft bij de inventarisatie gebruik gemaakt van tien erkende lijsten en systemen voor het vaststellen van risicoprofielen.

Kwaliteit van drinkwater en bodemleven
"Dat is onacceptabel", aldus Sijas Akkerman, hoofd voedsel en milieu van Natuur en Milieu. "Deze middelen moeten zo snel mogelijk verboden worden." Volgens de organisatie zijn de groenten en fruit die consumenten kopen wel veilig. De middelen zouden niet meer op de producten zitten. Maar ze hebben wel effecten op de kwaliteit van grondwater, dat deels wordt gebruikt voor de drinkwatervoorziening en op het bodemleven. Ook zijn er risico's voor bijen, hommels en vogels. Werkers in de land- en tuinbouw en directe omwonenden van de teeltgebieden lopen volgens Natuur en Milieu ook risico's.

De rode lijst die CLM publiceert, wordt aangevoerd door het insecticide Pyristar 250 van fabrikant Adama. Dit middel wordt gebruikt bij het bestrijden van insecten in zaden. Mocap 15G van Certis, dat aaltjes en ritnaalden bestrijdt in de aardappelteelt, staat ook bovenaan in de lijst, gevolgd door Corbel, een schimmelmiddel van BASF. Verder scoort metam-natrium van producenten Taminco en Certis hoog op de rode lijst. Dit grondontsmettingsmiddel werd vooral in de bollenteelt gebruikt, in 2014 werd het gebruik al aan strenge voorwaarden gebonden: telers moesten in bufferzone instellen. In de top-5 staat verder het middel Mesurol 500, een insecticide van Bayer.

Actieplan
Natuur en Milieu en de branche van tuinartikelen (Tuinbranche Nederland) willen nu met de telers, de fabrikanten van bestrijdingsmiddelen en de consumentenhandel een nationaal actieplan opstellen om de giftigste bestrijdingsmiddelen terug te dringen. Volgens CLM kan de inmiddels gepubliceerde lijst aan boeren en tuinders een handvat bieden om nu al te kiezen voor middelen met een lager risicoprofiel.

Het rapport: "De lijst met stoffen die een verhoogd risico hebben is lang en het is niet realistisch te veronderstellen dat deze allemaal op korte tijd gemist kunnen worden. Wel kan de lijst gebruikt worden om bepaalde middelen uit te faseren en om innovaties te stimuleren die deze middelen kunnen vervangen."