Direct naar artikelinhoud

30.000 lobbyisten overspoelen Brussel: voor elke EU-ambtenaar een lobbyist

30.000 lobbyisten overspoelen Brussel: voor elke EU-ambtenaar een lobbyist
Beeld REUTERS

Minstens 30.000 lobbyisten telt Brussel, zo meldt de krant The Guardian. Dat zijn er bijna evenveel als de Europese Commissie ambtenaren telt. Enkel in Washington huist een hogere concentratie aan lobbyisten. Bedrijven wegen zo enorm op het Europese beleid.

De tienduizenden lobbyisten van grote bedrijven, banken, advocatenkantoren en pr-firma's wegen volgens sommige schattingen op drievierde van de Europese wetten. Hun job? Politici en ambtenaren de - voor hun zaak - 'juiste' achtergrondinformatie, data, opinies, invalshoeken en argumenten aanleveren tijdens het beslissingsproces.

De ultieme beslissing ligt uiteindelijk bij de europarlementsleden. De Spaanse europarlementariër Andrés Perelló Rodríguez stelt in The Guardian dat hij geen probleem heeft met lobby's, zolang ze zich aan een 'adequate' gedragscode houden. "We staan altijd open voor een dialoog, we voelen ons door niemand onder druk gezet."

Maar er zijn voorbeelden genoeg van het tegendeel. Vers in het geheugen ligt de flater van Louis Michel (MR), die zonder het zelf goed te beseffen een medewerker een massa amendementen liet indienen op de Europese privacywet. Vaak waren het aanpassingen die ontsproten waren aan de inspiratie van een of meerdere lobbyisten.

We staan altijd open voor een dialoog, we voelen ons door niemand onder druk gezet.
Europarlementariër Andrés Perelló Rodríguez.

Energie, tabak en tech
Ook op het vlak van energie wordt er bijvoorbeeld bijzonder pittig gelobbyd in Brussel - met hulp van de VS - rond het boren naar schaliegas. "Energiebedrijven argumenteren dat we hier te fel focussen op hernieuwbare energie en klimaatverandering en dat we ons meer moeten openstellen, zoals de VS", zegt een insider aan de Britse krant.

Van de tabakslobby - met Philip Morris International, British American Tobacco en Japan Tobacco op kop - is geweten dat ze enorme sommen kan spenderen om strengere tabaksrichtlijnen af te zwakken. Dat heeft trouwens zelfs een soort van tegenlobby op gang gebracht uit de gezondheidssector. De technologie-industrie probeert dan weer te wegen op het databeschermingsdebat. Eén van de meest aanwezige figuren daar is Erika Mann van Facebook, een voormalige Duitse politica (bij de socialistische SPD) en ex-europarlementslid.

Erika Mann.Beeld Europees Parlement
30.000 lobbyisten overspoelen Brussel: voor elke EU-ambtenaar een lobbyist
Beeld AFP


Oncontroleerbaar

Een aparte lobby is de diplomatieke, lees: die die belangen van de lidstaten in het EU-beleid moet vrijwaren. Alle ambassades proberen in constante verbinding te staan met de belangrijkste nationale fracties in het europarlement. De sterke aangroei van eurosceptische partijen baart de lidstaten in dat opzicht zorgen: die parlementsleden zijn 'oncontroleerbaar', zo klinkt het.

En de gewone consument, is die vertegenwoordigd? Ja, maar het Beuc, voluit Bureau of European Consumer Organisations, telt slechts 35 werknemers. Als tegengewicht tegen de duizenden bedrijfslobby's is dat maar pover. Omdat de helft van het budget van die organisatie van de EU afkomstig is, staat ze bovendien zwak in onderhandelingen.

Boswachter of stroper
Een goed en bij voorbaat succesvol profiel voor een lobbyist? De boswachter die stroper geworden is: voormalige EU-ambtenaren en diplomaten die hun overheidsjob achter zich laten om hun brede netwerk te gelde te maken, zoals Erika Mann. The Guardian noemt ook de Belg en voormalige permanente vertegenwoordiger bij de EU Jean De Ruyt, die nu een van de meest invloedrijke figuren in de schaliegaslobby kan genoemd worden. Om zijn netwerk te illustreren: zijn toenmalige adjunct Didier Seeuws is momenteel kabinetschef van de Europese president Herman Van Rompuy.

Heel af en toe wordt - en dat is problematischer - ook de omgekeerde weg bewandeld. De Franse zakenadvocaat Michel Petite moest in december laatstleden opstappen uit het ethisch comité van de Europese Commissie. Dat comité adviseert over precies de invloed van lobbyisten. Reden voor zijn ontslag? Hij had als zakenadvocaat zeker tweemaal in dienst van tabaksbedrijf Philip Morris gewerkt.