Wywóz leków za granicę - potrzeba więcej kontrolerów

Wysokie kary za wywóz leków to mało. By mu zapobiec, trzeba zwiększyć liczbę osób uprawnionych do kontroli.

Publikacja: 18.04.2018 07:15

Wywóz leków za granicę - potrzeba więcej kontrolerów

Foto: 123RF

Niedawno minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro zapowiedział walkę z wywozem leków poprzez podniesienie kar do dziesięciu lat więzienia. Farmaceuci przyklaskują pomysłowi, ale uważają, że to za mało, by wygrać z procederem. Najważniejsze wzmocnienie kontroli sprawowanej przez inspektorów farmaceutycznych. A tych jest w Polsce około 130, z czego wielu zbliża się do wieku emerytalnego.

W niektórych województwach za kontrolę kilkudziesięciu tysięcy aptek, punktów aptecznych i hurtowni farmaceutycznych odpowiadają pojedyncze osoby. W Lubuskiem obsadzone są zaledwie trzy etaty inspektorskie razem z wojewódzkim inspektorem farmaceutycznym (WIF, szef inspektorów w województwie), który także jeździ na kontrole. Zachodniopomorskie i Świętokrzyskie zatrudniają po czterech inspektorów, a Warmińsko-Mazurskie, Podlaskie i Opolskie – po pięciu. Po dziesięciu pracuje w Wielkopolsce, na Dolnym Śląsku, po 11 w województwach łódzkim, podkarpackim i małopolskim.

Nawet jednak 14 inspektorów na Mazowszu i 15 na Śląsku nie wystarczy, by skontrolować choć promil podmiotów uprawnionych do obrotu lekami. Te wydawane bez recepty mogą bowiem sprzedawać nie tylko apteki i punkty apteczne, których liczbę szacuje się na 15 tys., ale też stacje benzynowe i ogólnodostępne sklepy, a tych w Polsce zarejestrowanych jest ponad 360 tys.

Niedostatek inspektorów rzecznik Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego (GIF) Paweł Trzciński tłumaczy zarobkami nieadekwatnymi do kwalifikacji potrzebnych do pracy na tym stanowisku. Żeby zostać inspektorem farmaceutycznym, trzeba być magistrem farmacji z uprawnieniami kierownika apteki, a więc mieć pięcioletni staż w aptece lub trzyletni staż i specjalizację. Zarobki inspektora nie przekraczają 4 tys. zł brutto i kształtują się od 2,9 tys. zł w jednym z południowych województw do 4,9 tys. zł na Mazowszu. To mniej niż połowa sumy, którą dostaje kierownik apteki.

– To powoduje, że mamy ogromny problem ze znalezieniem inspektorów. Owszem, zgłaszają się osoby, które spełniają wszystkie kryteria, ale wątpliwości budzą ich motywacje. Jeśli bowiem dyrektor hurtowni, który zarabiał 20 tys. zł miesięcznie, nagle woli ok. 3 tys. zł, robimy się czujni. Okazywało się bowiem, że hurtownia, której szefował taki kandydat, zamieszana była w wywóz leków – opowiada Paweł Trzciński.

I przyznaje, że dziś praca inspekcji opiera się na zapaleńcach i osobach z gruntu uczciwych. Nawet bowiem WIF nie może liczyć na połowę zarobków kierownika hurtowni. Jego wynagrodzenie kształtuje się od 5 tys. zł brutto w najbiedniejszym województwie do 7–8,5 tys. zł brutto w Wielkopolsce, na Lubelszczyźnie, Podkarpaciu, Śląsku, w Świętokrzyskiem, na Mazowszu i w Łódzkiem.

– W dodatku to praca obarczona ogromną odpowiedzialnością i stresem – dodaje Marek Tomków, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej (NRA) i opolski inspektor wojewódzki w latach 2002–2007. I zauważa, że po 14 latach w Unii Europejskiej możliwości GIF w niczym nie przypominają uprawnień jej europejskich odpowiedników. – Kiedy przed wejściem Polski do UE inspektorzy z Hiszpanii opowiadali nam o problemach z wywozem leków, słuchaliśmy tego jak opowieści science fiction. Dziś są naszą codziennością. Nie zmieniło się jedno: wciąż możemy o wiele mniej niż koledzy z zagranicy. Tam inspektor nakłada kary pieniężne, u nas nie może nawet mandatu. Tam nie boi się interweniować, bo kiedy kontroluje podejrzaną aptekę lub hurtownię, może skorzystać z pomocy uzbrojonych funkcjonariuszy zatrudnianych przez inspekcję. U nas do hurtowni wywożącej leki za kilkadziesiąt milionów inspektor idzie sam – zauważa Marek Tomków. I z nadzieją patrzy na niedawne porozumienie GIF o współpracy z Krajową Administracją Skarbową. Podkreśla jednak, że bez zwiększenia liczby inspektorów nie uda się zapewnić bezpieczeństwa pacjentów.

Niedawno minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro zapowiedział walkę z wywozem leków poprzez podniesienie kar do dziesięciu lat więzienia. Farmaceuci przyklaskują pomysłowi, ale uważają, że to za mało, by wygrać z procederem. Najważniejsze wzmocnienie kontroli sprawowanej przez inspektorów farmaceutycznych. A tych jest w Polsce około 130, z czego wielu zbliża się do wieku emerytalnego.

W niektórych województwach za kontrolę kilkudziesięciu tysięcy aptek, punktów aptecznych i hurtowni farmaceutycznych odpowiadają pojedyncze osoby. W Lubuskiem obsadzone są zaledwie trzy etaty inspektorskie razem z wojewódzkim inspektorem farmaceutycznym (WIF, szef inspektorów w województwie), który także jeździ na kontrole. Zachodniopomorskie i Świętokrzyskie zatrudniają po czterech inspektorów, a Warmińsko-Mazurskie, Podlaskie i Opolskie – po pięciu. Po dziesięciu pracuje w Wielkopolsce, na Dolnym Śląsku, po 11 w województwach łódzkim, podkarpackim i małopolskim.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe