Veel sigaretten viezer dan toegestane norm

De rook van een sigaret mag in Nederland 10 milligram teer, 1 mg nicotine en 10 mg koolmonoxide uitstoten. Alle sigarettenmerken geven aan dat ze zich daar aan houden. Maar van de ruim 100 sigaretten die het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) in 2017 testte, kwamen 43 sigaretten bij een of meer van die waarden hoger uit. Het leidde uiteindelijk maar in één geval, bij het merk Lexington, tot het opleggen van een boete.

Dat blijkt uit documenten die vandaag gepubliceerd worden, na een verzoek op de Wet Openbaarheid van Bestuur. De Stichting Rookpreventie Jeugd deed dat verzoek bij de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit), die de tabakswet moet handhaven.

Uit de documenten blijkt dat naast Lexington onder meer ook merken als Camel Original, Lucky Strike Original Red in een eerste RIVM-meting niet voldeden aan de wettelijke normen. De overschrijdingen varieerden van 10,1 mg teer tot wel 12,9 mg teer ( bijna 30 procent meer dan toegestaan) en 11,6 mg koolmonoxide.

Alleen Lexington kreeg uiteindelijk een boete opgelegd. De hoogte daarvan wordt niet bekend gemaakt. De andere merken werden niet aangepakt door de NVWA. Dat komt omdat de waardes in de eerste en in de daarop volgende controlemetingen in meerdere gevallen wel boven de wettelijke normen vallen, maar niet buiten de ingestelde marge. ,,Voor sigaretten geldt een tolerantie van 20 procent voor teer en nicotine en 25 procent voor koolmonoxide. Pas wanneer de gemeten waarden daarboven uitkomen, wordt opgetreden met een maatregel”, aldus een woordvoerder.

De Stichting Rookpreventie wil dat de NVWA wél gaat handhaven en boetes oplegt aan merken die zich niet aan de wettelijke normen houden. Een marge van 20 procent vindt de stichting te hoog en alleen een boete voor Lexington te weinig. ,,Het is alsof je 145 km per uur rijdt waar je maar 130 km mag rijden en de politie de overschrijding eerst vaststelt en vervolgens zijn schouders ophaalt”, zegt Phon van den Biesen, advocaat van de stichting.

De resultaten van de test zijn opvallend omdat de uitstoot van de sigaretten werd gemeten volgens de inmiddels omstreden ISO-methode. Bij die methode komen de gemeten waarden sowieso al lager uit dat bij de nieuwe ‘Canadese’ meetmethode.

Dat komt onder meer omdat veel sigaretten kleine gaatjes in het filter hebben waardoor de uitstoot met lucht wordt verdund bij de testen: de ‘sjoemelsigaret’. In de praktijk komt die lucht er niet bij omdat rokers de gaatjes met hun vingers dichtdrukken.

Het RIVM heeft al laten weten liever de Canadese methode te gebruiken dan de ISO-methode. Toen het instituut een test deed met de nieuwe methode bleken de gemeten waarden bij 100 merken twee keer zo hoog te liggen als door de fabrikanten werd opgegeven.