Mimari yapıların öncelikle sağlam olması ve ayakta durabilmesi gerekir. Bu yüzden yapının strüktür malzeme seçimi, geometrik biçimi önemlidir. Günümüzde teknolojiyle beraber çeşitli malzemelerle strüktürel sistem oluşturulmaktadır. Mühendislik strüktürün analitikliğini vurgular. Peki strüktüre hesaplama dışında farklı bir anlam katmak mümkün müdür? 

Strüktürün doğasında görünmezlik hakimdir. Yapının görünen tarafı bizleri etkilemeyi başarır, bu yüzden bir öteki yüze ihtiyaç duyulmaz. Kimse yapının nasıl ayakta kaldığıyla pek ilgilenmez. Görünmeyen yüz yok sayılır. Öteki yüzü görünür kılmak gerekir. Görsel geometrinin algılanmasını sağlamak ve bunu estetize ederek yansıtmak. Yapıyı, mekanın kimliğiyle  uğuşmayan sadece görkem ve şatafat için giydirilmiş kabuklarından kurtarmak. Formların yarıştığı dünyada nesnenin saflığına, özüne odaklanmak. Formu oluşturmak için kurgulanmış  strüktürü görsel bir şölene dönüştürmek ve etkilenilen, görünen bir yüz haline getirmek. Mimarın strüktürel kurgu ile ilişkisi bu yönde olmalıdır. Öteki yüzü de en iyi haliyle var etmeye çalışmak. 

Mimari biçim oluştururken malzeme ve teknolojiden yararlanılır. Yüzyıllar boyunca farklı  teknikler geliştirilerek strüktür sistemleri oluşturulmuştur. Taş, toprak ve ağaçla başlayan bu  dönem şimdilerde betonarme, ahşap ve çelik sistemle devam etmektedir.

Teknolojinin gelişmesiyle strüktürde olumlu ve olumsuz etkiler meydana geldi. Çok farklı, daha  fazla açıklığın geçilebildiği daha fütüristik biçimler oluşturuldu. Fakat bu sebeple form çok ön  plana çıkarıldı ve devasa strüktürler önemini yitirdi. Strüktür, kabuk sistemler arasına gizlendi.  

Ardı ardına akıl almaz formların yapıldığı günümüzde strüktürü öne çıkarmak farklı bir biçimde  kurgulamak gerekir. Yapıyı tasarlarken bazı noktalarında yapının iskeletini vurgularcasına göstermek, mekanın farklı deneyimlenmesini sağlamak, mekanı tüm yönüyle ortaya koymak gerekir. Kabuk sistemle kaplanmış yapı, kullanıcılar için ilgi çekici ve inanılmaz görünebilir ama bir yönüyle bu etki sahtedir aslında. Asıl gizemi strüktüründe olmasına rağmen öylesine ötekileştirilmiştir ki görünmez ve yansıtılma gereği duyulmaz. Yapıda kullanılan yapı elemanları  kendisi olmaktan öte üst bir anlam kazanır. Bu anlam her şeyi örtebilir. Yapıda her şey üzerine  yapıştırılmış gibi durmaya ve gerçekliğini yitirmeye başladığında mimari, süslemenin ötesine  geçemez. 

Mimariyi sadece süs olmaktan kurtarıp iskeletiyle, öteki yüzüyle görünür ve var olmasını sağlamak gerekir. Kabukların arkasına gizlenmemiş strüktürel bir kurgu gerekmektedir.  

Kaynakça: 

http://www.doganhasol.net/mimarlik-ve-struktur.html

________________________________

Maide ARSLAN